Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye’nin jeopolitik açıdan önemli bir bölgede bulunduğunu belirterek, “Dünyanın, büyük jeopolitik gerilimlerinin de olduğu bir coğrafyadayız. Biz bu coğrafyanın tam ortasındayız. Üretmeye, büyümeye, istihdam meydana getirmeye ve ihracata devam ediyoruz.” dedi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Ticaret ve Sanayi Odaları ile Ticaret Odaları Müşterek Konsey Toplantısı, TOBB Sosyal Tesisleri’nde düzenlendi.
Bakan Bolat, buradaki konuşmasında, ekonominin geleceğine yönelik her adımda iş dünyasıyla istişareler yaptıklarını ifade ederek, “21 yıllık süreçte, Türkiye’nin her alanda gücünü ve itibarını artıran önemli adımlar atıldı. Ekonomik kalkınma ve altyapı projeleriyle ülkemiz çağdaş bir dönüşüm yaşadı.” diye konuştu.
Bolat, dünyada olağanüstü dönemlerin son birkaç yılda üst üste yaşandığını dile getirerek, 2023’te ekonomilerde ve küresel ticarette durgunlaşma ve gerileme eğilimi görüldüğünü bildirdi.
Türkiye’nin, 2023’ü, Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütüne (OECD) göre yüzde 2,9 bir büyümeyle kapatmasının beklendiğini anlatan Bolat, “Dünya ticaretinin büyüme hızı 2023’te yüzde 2,1 azalmıştır. Küresel ihracat 2023’te, ocak-ekim döneminde yüzde 5,1 gerileme kaydetmiştir.” değerlendirmesinde bulundu.
Bolat, son 21 yılda ekonomik büyümeye büyük bir ivme kazandırıldığına işaret ederek, Türkiye’nin üst sıralarda olduğu bazı sektörlere ilişkin bilgi verdi.
Türkiye’nin jeopolitik açıdan önemli bir bölgede bulunduğuna dikkati çeken Bolat, “Dünyanın, büyük jeopolitik gerilimlerinin de olduğu bir coğrafyadayız. Biz bu coğrafyanın tam ortasındayız. Üretmeye, büyümeye, istihdam meydana getirmeye ve ihracata devam ediyoruz.” dedi.
Depremden etkilenen illere 104 milyar dolarlık bütçe
Bolat, geçen yıl 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde, 11 ilde, büyük bir yıkım yaşadığını anımsatarak, bu yıkımın kaldırılması ve şehirlerin yeniden kurulması için 104 milyar dolarlık bütçe yükünün taşındığını söyledi.
Türkiye ekonomisinin 2002-2022 arasında reel olarak ortalama yıllık yüzde 5,4 büyüdüğüne işaret eden Bolat, şunları kaydetti:
“2021’de son 50 yılın en yüksek büyüme oranı olan yüzde 11,4 ve 2022’de yüzde 5,5 büyüdükten sonra 2023’ün ilk 9 ayını yüzde 4,7’lik reel büyümeyle kapattık. Burada dikkat çekici olan, üçüncü çeyrek büyümemizdir. Bu büyüme oranıyla G20 ülkeleri arasında Hindistan’dan sonra ikinci sıraya yerleştik. Bu güçlü büyüme verileri istihdamda da etkilerini gösterdi. İşsizlik oranımız yüzde 9 oranında olup yüzde 10’un altında kalmaya devam etmiştir. Sevindirici olan, 2023’te 1 milyonun üzerinde yeni istihdam, Kovid-19 başladığından bu yana geçen 4 yıl içinde ise 4 milyon yeni istihdam sağlayan ülkemiz, 2002’den itibaren 10,5 milyon yeni istihdam sağlayarak 31,6 milyon istihdama ulaşmıştır.”
Bolat, Türkiye’nin dünya ticaretinden aldığı payın da yükseldiğini ifade ederek, bunun yatırım ve üretimden kaynaklı bir başarı olduğunu bildirdi.
Büyümenin itici gücü olan ihracatı rekor seviyeye taşıdıklarını dile getiren Bolat, şu bilgileri paylaştı:
“2002’de 32 bin ihracatçımız vardı firma olarak. 2023’te bu rakam 140 bine yükseldi. 2023’te 39 bin firmamız ilk kez ihracat yaptı ve bunların ihracatı da 6,6 milyar dolar oldu. 2023’te 240 ülke ve gümrük bölgesine ihracat yaptık. Üretip ihracat yaptığımız ürün sayısı 12 bin 886. Bu ülkelerden 70’ine tarihin en yüksek ihracatını gerçekleştirdik. 1973’te yıllık 1 milyar doları aşarken, 1987’de aylık 1 milyar doları aşarken sevinmiştik. Şimdi günlük 1 milyar doları aşmanın sevincini yaşıyoruz ama bunlar yeterli değil günlük 1,5-2 milyar dolar ihracat yapabileceğimiz günleri de başaracağız. Dün 1 milyar 66 milyon dolar ihracat rakamı geldi. Çok mutlu oldum. 1 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirdiğiniz fasıl sayısı geçen yıl 54’e yükseldi, 39’unda tarihin en yüksek ihracatı yapıldı, 49 ülkeye 1 milyar doların üzerinde ihracat yapıldı. 30 vilayetimiz de 1 milyar doların üzerinde ihracat başarısı gösterdi.”
“İhracat reeskont kredi limitini artırdık”
Bolat, ihracatın yapısının yıllar içinde değiştiğine dikkati çekerek, 2023’te imalat sanayisi ihracatının, 241 milyar dolarla, toplam ihracattan yüzde 94,2 pay aldığını söyledi.
Göreve geldikleri tarihten bu yana, üretim kapasitesi ve kalitenin artırılmasına, AR-GE ve inovasyona dayalı, katma değerli ihracatın yükseltilmesine odaklandıklarını kaydeden Bolat, orta yüksek ve yüksel teknolojili ürünlerin ihracattaki payının 2002’de yüzde 30,4 iken 2023’te yüzde 40,3’e yükseldiğini anlattı.
Bolat, ihracatçının finansmana erişim imkanlarını genişletmek amacıyla Türk Eximbank’ın sermayesini yüzde 40 artırdıklarını ve yürütülen ortak çalışmalar neticesinde ihracat reeskont kredi limitini yükselttiklerini ifade etti.
İhracatın artırılmasına yönelik attıkları adımların detaylarını da paylaşan Bolat, “Uzak Ülkeler ve İslam Ülkeleri İhracatı Geliştirme” stratejileri kapsamındaki faaliyetleri 2024’de artıracaklarını, geleneksel batı pazarlarındaki payı ile Türk dünyası devletleri ve Afrika ülkeleriyle olan dış ticaret ve yatırım ilişkilerini geliştireceklerini anlattı.
“Türkiye’nin dünya pazarından aldığı pay arttı”
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da tüccar ve sanayicilerin durumunun istişare edileceğini, sıkıntılarını ve önerilerini dinleyeceklerini söyledi.
Bakan Bolat’la pek çok verimli çalışma gerçekleştirdiklerini anlatan Hisarcıklıoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
“Kendisinin liderliğinde, dünyadaki durgunluğa rağmen, ihracat hacminde rekorlara imza attık. Dünya pazarlarında aldığımız pay ilk defa yüzde 1’ini üzerine çıktı. Bakan’ımız, iç piyasanın etkin ve sağlıklı işlemesine yönelik düzenlemelerin hazırlanmasına ve hayata geçirilmesine de öncülük etti.”
